| تشکیل کلاس‌های ویژه برای کاهش افت تحصیلی | |
| طرح رشد با هدف تقویت بنیه علمی دانشآموزان پسر پایه اول متوسطه تهران اجرا می‌شود.
رئیس گروه آموزش و پرورش نظری و مهارتی شهر تهران گفت: این طرح در 100 دبیرستان که در بین دبیرستان‌های پسرانه مناطق 1 تا 19 آموزش و پرورش دارای بیشترین میزان افت تحصیلی هستند در حال اجراست. محمود حسینی با اشاره به اینکه میانگین استانی افت تحصیلی دانشآموزان پایه اول متوسطه تهران 4 درصد بیش از دختران است اظهار داشت: به منظور کاهش این آمار و جلوگیری از افت تحصیلی دانشآموزان پسر، پس از شناسایی مدارس که نسبت به سایر مدارس از وضعیت نامطلوبی برخوردار بودند، برنامههای ویژه‌ای در چند محور پیش‌بینی و اجرا شد. وی افزود: در مرحله نخست با تزریق اعتبارات ویژه‌ای به این مدارس، کلاس‌های فوق‌برنامه برای دانشآموزان پایه اول متوسطه در طول سال تحصیلی در نظر گرفته شد که موفقیت‌های شایانی در پی داشت. به گفته وی پس از برگزاری کلاس‌های فوق‌برنامه، آموزش سنجش پیشرفت تحصیلی دانشآموزان مشمول طرح در 3 مرحله انجام شد تا متناسب با میزان پیشرفت تحصیلی آنان، برنامههای درسی مناسب ارائه شود. حسینی از ارائه لوح‌های فشرده آموزشی و ارتقای مهارت‌های مدیران در زمینه‌های مختلف و نظارت مستمر گروه‌های درسی و کارشناسان مناطق و سازمان آموزش و پرورش از دیگر برنامههای اجرا شده در زمینه کاهش افت تحصیلی در پایه اول متوسطه نام برد. رئیس گروه آموزش و پرورش نظری و مهارتی شهر تهران درباره شاخص‌های شناسایی مدارس طرح رشد گفت: بالا بودن میزان مردودی پایه اول متوسطه در سال گذشته تحصیلی و پایین بودن میزان فارغ‌التحصیلی پایه سوم متوسطه از میانگین استانی، دو شاخص عمده در شناسایی این مدارس بوده است. وی میانگین افت تحصیلی استان تهران را حدود 19/5 درصد اعلام کرد. حسینی تصریح کرد: در صورت مشاهده فراوانی تجدیدی در این پایه، در برخی از این مدارس، دانشآموزان در ایام تعطیلات تابستان نیز تحت پوشش خدمات آموزشی رایگان قرار می‌گیرند |
Get FOCUSED! Set your sights on ONE major goal. Too many goals will trip you up, unless they fall in line toward one ultimate goal, and you take them one at a time! Learn to focus!
متمرکز باش ! تنها روی یک هدف تمرکز کن. اهداف زیاد تو را به لغزش و اشتباه وا میدارند مگر آنکه تمام آنها در خدمت یک هدف غائی قرار بگیرند و در یک زمان تو فقط یک هدف انتخاب کنی . یاد بگیر که متمرکز باشی
| |
آموزش وپرورش طی بخشنامه ای از مدارس خواسته تا وبلاگ یا سایت شان را به آدرس www.khedu.ir معرفی کنند تا در جشنواره سایتهای برتر شرکت کنند ضمن تشکر از مسئولین امر حسن این کار این است که اگر مدرسه ای سایت یا وبلاگ هم نداشته باشد لااقل متوجه می شوند که مسئولین به این فناوری بها می دهند و به فکرش می افتند تا دنبال این کار را بگیرند بنده هم پیشنهادم این بود که ای کاش جشنواره وبلاگ یا سایت فرهنگیان برگزار شود چون خیلی از همکاران علاقمند بیشتر از مدارس کار کرده اند با امید به ادامه وتداوم این جشنواره ها .
روزهای پایانی اردیبهشت پیام‌آور شروع فصل امتحانات و به دنبال آن شروع بحث‌های داغ پیرامون راه‌های پیشگیری از اضطراب امتحان است.
معاونان مدارس در مراسم صبحگاهی حتماً چند دقیقه‌ای راجع به اهمیت امتحانات و تلاش بیشتر دانشآموزان در این فصل صحبت می‌کنند که البته در دقایق آخر از تذکرات همیشگی خود «دانشآموزان از به همراه داشتن جزوه، کتاب و یا هر نوشته دیگری در سر جلسه امتحان خودداری کنند» نمی‌توانند بگذرند.
* * *
پدران و مادران پای تلویزیون می‌نشینند و روزنامه‌ها را ورق می‌زنند تا شاید راهکارهای تازه‌ای در حل اضطراب امتحان بیابند و آن را روی فرزندشان امتحان کنند. خوردن صبحانه، داشتن آرامش روحی، زودتر رفتن به مدرسه، میهمانی نرفتن در ایام امتحانات راهکارهایی هستند که دانشآموزان آنها را بهتر از اولیای خود از بر هستند.
کمی عقب‌تر که برگردیم وعده خریدن دوچرخه در صورت قبولی خردادماه، هنوز که هنوز است به خیلی از دانشآموزان داده می‌شود. وعده‌ای که برای خیلی‌ها هیچ‌گاه عملی نشد، اما بار سنگین اضطراب را بر دوش آنان گذاشت!
می‌خواهیم در این مجال اندک نگاهی متفاوت به اضطراب امتحان داشته باشیم: نمی‌دانم با این نظر موافق هستید یا نه که: «صحبت بیش از اندازه و گاه نادرست درباره اضطراب امتحان، خود می‌تواند برای دانشآموزان اضطراب آور باشد.»
یادم می‌آید در سال گذشته در پاورقی برنامه امتحانی فرزندم این‌چنین نوشته بودند:
- دانشآموزان در ایام امتحانات جداً از اضطراب خودداری کنند. - مصرف صبحانه مخصوصاً پنیر و گردو را فراموش نکنید.
* * *
به من حق می‌دهید که بگویم مگر اضطراب امتحان مثل انتخاب پنیر وگردو است که دانش‌آموز این را انتخاب و آن را کنار بگذارد؟! پدران و مادران گرامی: گاهی این خودمان هستیم که درباره امتحانات فرزندمان دچار اضطراب شده‌ایم و این نگرانی را در لفافه‌ای از نصیحت‌های دلسوزانه، مستقیماً به فرزندمان منتقل می‌کنیم.
* * *
با کمی احتیاط باید بگویم اگر تاکنون (یعنی تا شروع فصل امتحانات) کاری اساسی و ریشه‌ای برای پیشگیری از اضطراب امتحان نکرده‌ایم، بهتر است در این ایام فشرده امتحانات از انجام اقدامات عجولانه پرهیز کنیم. حتماً سؤال می‌کنید که: پس چه کار کنیم؟!! حق با شماست. کمی صبر کنید تا مسئله از زوایای دیگری مورد بررسی قرار گیرد.
بخش اصلی علت اضطراب در ایام امتحانات به نبودن یک برنامه منسجم و هدفمند در سیستم سنجش و ارزیابی آموزش و پرورش ما برمی‌گردد.
دادن ضریب 6 به امتحانات پایان سال و دادن ضریب 1 به فعالیت‌های مستمر کلاسی به تنهایی می‌تواند بهانه‌ای قوی برای مضطرب شدن دانشآموزان باشد. دانشآموزان مهم‌ترین امتحان را امتحان خردادماه می‌دانند و در طی سال تحصیلی با کانال‌ها و اهرم‌های مختلف سنجش و ارزیابی آشنا نشده‌اند. درباره این موضوع کمی فکر کنید تا به جنبه دیگری اشاره شود:
خیلی از خانواده‌ها در طی سال تحصیلی هیچ‌گونه نظارت یا ارزیابی از روند رشد تحصیلی فرزندشان ندارند. کمتر به مدرسه رفته‌اند و از فعالیت‌های فرزندشان در کلاس، از روحیات او در مدرسه، از نحوه ارتباط متقابل او با همسالان، از ارتباط او با معلم و مدیر اطلاع چندانی ندارند. و به یکباره با شروع فصل امتحانات فرزند خود را در میان انبوهی از نصیحت‌ها و توصیه‌ها و بایدها و نبایدهای گوناگون مدفون می‌کنند.
* * *
آیا بهتر نیست به راهکارهای جدید‌تری پرداخته شود:
سعی کنیم به عنوان یک مربی این حس را در دانشآموزان ایجاد کنیم که امتحان یک مرحله کاملاً عادی از یک سال تحصیلی است. امتحان می‌تواند مثل پرسش معلم در کلاس و یا نوشتن تمرین در خانه و یا انجام کارهای عملی در مدرسه، یک رفتار کاملاً عادی باشد. به نظر شما سؤال‌های امتحانی را نمی‌شود طوری طراحی کرد که دانش‌آموز بخشی از آنها را در منزل و با کمک سایر اعضای خانواده انجام دهد؟ درباره این سؤال هم فکر کنید. جذابیت محیط مدرسه و کلاس:
مشکل اصلی ما این است که تمام سعی دانشآموزان و هدف اصلی آنان این است که به هر قیمت که شده برای سال بعد باید یک پله بالاتر بروند و همیشه نگاهی به آینده و سال‌های بعد دارد و از بودن در شرایط موجود لذت نمی‌برد. فعالیت‌های کلاسی- تدریس معلم و محیط مدرسه برای او جذاب نیست و تمام تلاش او معطوف به قبول شدن و به نوعی خلاص شدن از وضع موجود است!!
آشنا کردن فرزندمان با مفاهیم سنجش و ارزیابی در محیط خانواده:
چقدر از رفتارها و گفتمان اعضای خانواده در طول یک سال، مفهومی از [سنجش] را به ذهن مخاطب منتقل می‌کند؟!
به نظر من در محیط خانواده باید به دنبال طرح سؤالات جدیدی بود:
«پسرم! در مسافرتی که با هم به شمال داشتیم چه چیزهایی برایت جالب و جذاب بود؟ برایم در یک صفحه بنویس. دوست دارم نوشته تو را با خود داشته باشم»
سؤال‌هایی از این دست می‌تواند کودک و نوجوان را با مفهوم پس دادن اطلاعات و آموخته‌ها آشنا کند.
آموزش و تمرین حل مسئله: فرزندانمان چه مهارت‌ها و فعالیت‌هایی را می‌توانند به تنهایی انجام دهند؟ آیا توانسته‌اند مهارت حل مسئله را کسب کنند؟ آنها در سر جلسه امتحان احساس تنهایی می‌کنند، چون یاد نگرفته‌اند گاهی اوقات لازم است به تنهایی مشکلات و مسائل را حل کنند. انگار باید همیشه یکی در کنار آنها باشد. که این یک نفر گاه در قالب کاغذهای کوچک و لوله شده (تقلب) خود را نشان می‌دهد. انگار دانش‌آموزی که این کاغذها را در جیب دارد دلش قرص‌تر می‌شود.
* * *
در آخر خودم و شما را به یافتن راه‌های متفاوت، یادگیری- ارزیابی و رشد مستمر دعوت می‌کنم تا شاید در مقالات بعدی به راه‌های تازه‌تری برسیم.
از همشهری
آیا شما هم جزء افراد فراموشکار هستید؟ آیا می‌توانید نام عناصر درس شیمی را به یاد آورید؟ و یا اینکه تاریخ اولین برخورد با همسرتان را به خاطر می‌آورید؟ مسلماً خیر. این به دلیل آن است که حافظه به صورت انتخابی عمل می‌کند.
برخی از مسائل را به دلیل اهمیت بیشتر آسانتر از بقیه به ذهن می‌سپاریم. اما مغز قابلیت به خاطر سپردن هر موضوعی را داشته و فقط به کمی تمرین و ممارست نیاز دارد. در زیر شما را با روش‌های بهبود حافظه، آشنا خواهیم کرد.
مسئله– به جای پرداختن و وارد شدن به مطالب پیچیده روانشناسی در زمینه حافظه کوتاه‌مدت و بلندمدت بیایید فقط قرار بگذاریم دیگر مسائلی که نباید فراموش می‌کردیم را از قلم نیندازیم.
برای مثال هر کسی، شاید به غیر از معلم شیمی، شما را به خاطر به یاد نیاوردن فرمول یک ماده خاص خواهد بخشید. با این حال ممکن است هنگامی که در تخت‌خواب خود دراز کشیده‌اید به دلیل به خاطر نیاوردن تلفن دوست صمیمی‌تان کلافه و پریشان شوید. در زیر مواردی را که باید در به ذهن سپردن آنها تلاش نمایید، آورده شده است:
اسامی، شماره‌های تلفن، قیافه‌ها، کارها، قرارهای ملاقات، تاریخ‌های تولد، گفت‌وگوها و حقایق.
به یاد نیاوردن موارد فوق معمولاً نتیجه توجه نداشتن به اندازه کافی می‌باشد. اگر برایتان مهم بود هیچ‌گاه فراموش نمی‌کردید. بار دیگر کمی بیشتر سعی و دقت کرده و ببینید تا چه اندازه بیشتر موفق خواهید شد. همچنین مشخص کنید که کدام حافظه را دارید: بصری یا سمعی، وقتی این سوال معلوم شد در موقعیتی بهتر برای بهبود حافظه خود قرار خواهید گرفت.
راه‌حل:
در این قسمت نکاتی مهم جهت بهبود مهارت‌های به ذهن سپردن مسائل، آمده است:
فعال باشید– این در مورد هر چیزی باید اعمال شود. هنگامی که در حال شنیدن، تفکر و مطالعه کردن هستید سعی کنید از مطالبی که فرد دیگری به شما گفته، نکته‌برداری کنید. اگر بی‌حال و غیرفعال باشید، مغزتان دچار کندی و تعلل خواهد شد و اگر برای فعال بودن تلاش کنید، ذهنتان آنچه را که می‌بیند و می‌شنود ثبت نموده و راحت‌تر می‌توانید آن را به خاطر بسپارید.
تمرکز کنید– به جزئیات دقت کنید. در طول روز چیزهای بسیار زیادی را می‌شنویم اما تنها آنهایی را به یاد می‌آوریم که برایمان اهمیت داشته باشد. مسائل مورد اهمیت خود را گسترش و بسط دهید تا بیشتر بتوانید آنها را به ذهن بسپارید. یک روش خوب این است که همه چیز را حیاتی فرض کنید. وانمود کنید که یک کارآگاه جنایی هستید و هر آنچه که در پیرامون شما در حال اتفاق افتادن است، حائز اهمیت است.
ایجاد پیوستگی نمایید- بین آنچه که می‌خواهید به یاد بسپارید و آنچه که قبلا در ذهن دارید ارتباط به وجود آورید. این ارتباط می‌تواند یک رنگ، یک عدد یا یک کلمه هم‌قافیه باشد. برای به خاطر داشتن بخشی از چیزهای مختلف، تصاویری که هم‌قافیه با اعداد باشند را برای خود مجسم نمایید. همچنین می‌توانید از کلمات مخفف و ترکیب اسامی و یا متصل نمودن اول حروف کلمات (مانند حروف ابجد) استفاده کنید.
تکرار نمایید– روش تنبیه معلم مدرسه‌تان را به یاد دارید؟ هر گاه فردی دچار خطایی می‌شد، مجبورش می‌کرد چندین و چند بار مطلبی را بنویسد. تکرار، برای به ذهن سپردن موضوعات کمک کرده و باعث حک شدن آن در مغزتان می‌گردد. هرگاه فردی را ملاقات می‌کنید، شروع به تکرار اسم او در ذهن خود نمایید. وقتی کسی شماره تلفنش را به شما می‌دهد، چندین بار آن را روی کاغذ نوشته و با صدای بلند تکرار کنید. اگر می‌خواهید مطلبی را حفظ کنید کافی است آن را چندین بار روی تکه‌ای کاغذ بنویسید.
اسامی را به هم ربط دهید– وقتی با کسی که با او قبلا آشنا شده‌اید، اما اکنون اسمش را به یاد نمی‌آورید، برخورد می‌کنید، دچار آشفتگی می‌شوید. مشکل را می‌توانید با مرتبط نمودن آن اشخاص با کسی که به آنها شباهت دارد و یا با واژه‌ای که با یکی از خصوصیات شخصیتی آنها نزدیک است، حل نمایید.
با اسامی آنها بازی کنید و یک تصویر خیالی از آنها در ذهن خود مجسم نمایید. برای به یاد آوردن اسم فردی می‌توانید حروف الفبا را از ابتدا بازگو نموده تا اینکه به حرف ابتدای اسم او برسید، حتما با این کار اسم را به خاطر خواهید آورد.
تصویری با مفهوم ایجاد کنید- از هر آنچه که می‌خواهید به خاطر بسپارید، تصویری خیالی در ذهن ایجاد نمایید. موضوعی را در ذهن خود تصور کرده تا بتوانید همه چیز را به صورتی واضح مشاهده کنید. سپس وقتی چیزی را فراموش کردید، این تصویر را مجسم کنید تا مغزتان اطلاعات از دست رفته را بازیابی نماید.
منبع: readers digest
| شاید یکی از شاخص‌ترین تفاوت‌های تعلیم و تربیت در گذشته و حال، لزوم توجه آموزگاران به مشکلات متعدد تعلیم و تربیتی دانشآموزان باشد، که این امر ناشی از درگیری دانشآموزان امروزی با نابسامانی متعدد، اعم از آموزشی و پرورشی است.
در نگاهی کلی می‌توان مشکلات آموزشی - پرورشی کودکان و نوجوانان را از مواردی چون ناتوانی در فراگیری آموزش‌ها تا انواع نابسامانیهای روحی- روانی دانست، که به این ترتیب جای بحثی نمی‌ماند که آموزگاران موظف‌اند بخشی از نیازهای این دانشآموزان را پاسخ گویند. از نگاهی دیگر اگر آموزگاران نخواهند تا نتوانند نابسامانی ذهنی - جسمی دانش‌آموزان‌شان را برطرف کنند، بی‌تردید دانشآموزان به دلیل درگیری‌های ذهنی‌شان آنچه را که آموزش داده می‌شود، فرا نمی‌گیرند. در این بررسی سعی شده تا ده راهکار ساده اما مهم برای برقراری ارتباط آموزگار با دانشآموزان با هدف رفع مشکلات مختلف آنها ارائه شود. با دانشآموزان مرتبط شویم آموزگار به صندوقچه اسرار دانشآموزان تبدیل شود، سخنان آنها را بشنود و سعی کند بی آن که دیگران را به شکلی نادرست در جریان مشکلات آنها قرار بدهد، مشکلات را به بهترین نحو با والدین و اولیای مدرسه در میان گذاشته و تلاش خود را در جهت رفع آنها معطوف کند. اعتماد دانش‌آموز به آموزگار باعث می‌شود تا دانش‌آموز آزادانه مسایلش را با آموزگار در میان گذاشته و از او کمک بخواهد. برای آن که بتوانیم دانشآموزان و مشکلات آنها را شناخته و یاری‌شان کنیم، دقایق پایانی کلاس را هر بار به گفت وگو با یک یا چند نفر از دانشآموزان اختصاص دهیم تا از علایق، خواسته‌ها و مشکلات آنها آگاه شویم. در سایه این شناخت و آگاهی، برقراری ارتباط آسانتر و رفع مشکلات سهل‌تر خواهد شد. از سوی دیگر، ارتباط منطقی و صمیمی دانش‌آموز و آموزگار، احساس آرامش را بر کلاس درس حاکم می‌کند و این احساس خوشایند فرایند آموزش - فراگیری را به حرکتی دلچسب و تأثیرگذار تبدیل می‌کند. اختصاص ساعت‌هایی خاص به گفت وگو با دانش‌آموزانی که با مشکلات بیشتری روبه‌رو هستند، بسیار راهگشا است. او را به سوی خوب بودن سوق دهیم روانشناسان معتقدند سرآغاز تصحیح رفتارهای ناشایست دانشآموزان تفسیر خوب رفتارهای نادرست آنها است؛ به این معنی که برای مقابله با رفتارهای ناپسند دانشآموزان، به جای دعوا و مشاجره، با آنها به خوبی و با منطق و آرامش برخورد کرده و رفتار آنها را به گونه‌ای دیگر و یا از نگاهی دیگر تعبیر و تفسیر کنیم. دانش‌آموز ناآرام سعی دارد تا به هر شکل ممکن نظم کلاس را به هم ریخته و آموزگار و همکلاسی‌هایش را آزار دهد؛ که این ناآرامی و اذیت ممکن است به دلایل مختلف اعم از ابتلا به بیش‌فعالی؛ نابسامانیهای روحی - روانی؛ نیاز به جلب توجه و... بروز کند. اما علت هر چه هست، نباید با او برخوردی تند و خشن داشت. گفت وگو با او و تفسیر رفتارهای ناپسند او به گونه‌ای دیگر، دانش‌آموز را از ادامه روند نامناسبی که در پیش گرفته، باز می‌دارد. به طور مثال هنگامی که با شیطنت سعی دارد تا نظم کلاس را به هم بریزد، به جای خشمگین شدن تنها به گفتن این عبارت بسنده کنید که: «او سعی دارد تا با شوخی‌هایش خستگی را از تن همه ما به در کند.» استفاده از عبارت‌هایی از این دست دانش‌آموز را شرمنده کرده و او را به سوی تصحیح رفتار خویش سوق می‌دهد. راهنمایی‌ها باید ساده، کوتاه و کارا باشد جوانان و نوجوانان، حتی کودکان از نصیحت بیزارند و هر چه صحبت‌ها به سوی نصیحت و پرگویی پیش برود نتیجه عکسی را به دنبال دارد. بنابراین با کوتاه‌ترین اما بهترین و تأثیرگذارترین عبارت‌ها آنها را راهنمایی کنید. به جای ریز شدن در مسایل و بحث و گفت وگوی بیهوده، تلاش کنید تا با فهرست‌بندی مطالب و پرداختن به نکات کلیدی و مورد نظر، در کوتاه‌ترین زمان ممکن به بهترین نتیجه دست یابید. روانشناسان عقیده دارند برای نتیجه‌گیری بهتر، کافی است کلیدهای موفقیت به صورت خلاصه و فهرست‌وار به آنها ارائه شده و هر بار تنها یادآوری کوتاهی درباره سرفصل‌ها صورت بگیرد. ذهن دانشآموزان خودبه‌خود و براساس داده‌های کلیدی، راه صحیح را پیدا خواهد کرد. این روش برای آموزگاران و والدین توصیه شده و پرگویی مضرترین شیوه برای تصحیح رفتار دانشآموزان است. دوستی و رفاقت را شکوفا کنید روانشناسان براین باورند که همسالان بیش از دیگران یکدیگر را باور داشته و به سخنان و رفتارهای یکدیگر اعتماد دارند. بنابراین با شکل‌گیری رفاقت‌های درست، خوب و محکم می‌توان بسیاری از مشکلات جوانان و نوجوانان را برطرف کرد. از آن‌جایی که آموزگار بیش از هر فرد دیگری به اخلاق و روحیه تک‌تک دانشآموزان واقف است، از این رو به خوبی می‌تواند شاگردانش را برای یافتن دوست خوب راهنمایی کند. ترتیب دادن بازی‌ها و فعالیت‌های درسی گروهی؛ بازدیدهای علمی - تفریحی و... نه تنها راهکار مناسبی برای ارتباط بیشتر دانشآموزان با یکدیگر است؛ بلکه زمینه‌ساز شناسایی بیشتر دانشآموزان و یافتن دوستان خوب با نظارت آموزگار است. به این ترتیب کودکان، جوانان و نوجوانان با یافتن و حفظ دوستی‌های خوب می‌توانند بسیاری از مشکلات روحی - روانی خود را برطرف کنند. آموزش‌ها را به حد نیاز ارایه کنیم اگر چه در دنیای پرتلاش امروز، کم‌کاری و سهل‌انگاری نتیجه‌ای جز شکست را به دنبال ندارد، اما لازم است آموزش‌ها در کمترین زمان و میزان ممکن، اما به بهترین و مؤثرترین شیوه ارایه شود تا دانشآموزان بیشترین بهره را از آن بگیرند. از سوی دیگر آموزش‌ها، به ویژه تکالیفی که به آنها ارائه می‌شود باید در حدی باشد که علاوه بر آن که دانش‌آموز به هدف نهایی خود یعنی فراگیری بهتر و موفقیت بیشتر دست یابد، امکان رشد ابعاد دیگر شخصیت او را نیز فراهم کند. به این معنی که اگر ذهن دانشآموزان تنها به سوی آموزش، بدون پرورش و تفریح متمرکز شود، او به فردی فرسوده، خسته، عصبی، گوشه‌گیر و یک بعدی تبدیل شده و آن‌طور که باید، شکوفا نخواهد شد. بنابراین سعی کنید تا در حد توان، نیاز و استعداد هر دانش‌آموز به او آموزش‌ها را ارائه کرده و از او طلب کنید. آنچه را بیش از توان اوست، نخواهیم آمارها نشان می‌دهد بسیاری از دانشآموزان به دلیل آن که تحت فشار خانواده و یا اولیای مدرسه قرار گرفته‌اند؛ به سرعت ترک تحصیل کرده و یا به لجبازی، آن‌طور که باید روند آموزش و پرورش‌شان را پی نگرفته‌اند. روانشناسان معتقدند یکی از شاخص‌ترین علل موفقیت یا شکست دانشآموزان، شناخت توانایی‌ها و علایق آنها توسط والدین، آموزگار و اولیای مدرسه و مهمتر از همه خود او است؛ که پس از این شناخت، تنها پرورش استعدادها و توانایی‌های او می‌تواند دانش‌آموز را به سرمنزل مقصود برساند. به تغییرات حساس باشیم آموزگار نخستین شخصی است که از تغییرات، چه مثبت و چه منفی مطلع می‌شود. بنابراین می‌تواند به عنوان حس‌گری فعال و هوشیار وضعیت درسی - رفتاری دانش‌آموزش‌اش را شناخته و کاستی‌ها را برطرف و توانایی‌ها را تقویت کند. به عقیده روانشناسان به هر میزان آموزگار ارتباط صمیمانه‌تری با دانشآموزان داشته باشد، به همان میزان شناسایی ضعف‌ها و قوت‌ها آسانتر و سریع‌تر بوده و امکان یافتن راه‌حلی برای رفع ضعف‌ها محتمل‌تر است. تمرکز دقیق آموزگار برروی رفتار دانشآموزان حین تدریس نخستین گام برای شناسایی وضعیت دانشآموزان است. حرکت‌های نابه‌جا، حواس‌پرتی، خستگی و کلافگی، عصبانیت و بی‌تفاوتی، شیطنت و بی‌نظمی و... همگی رفتارهای غیرارادی است که در زمان تمرکز دانش‌آموز در حین تدریس آموزگار به خوبی نمایان می‌شود. حساسیت به تغییرات به راحتی آموزگار را برای شناسایی و حل مسایل و مشکلات دانش‌آموز راهنمایی می‌کند. با والدین ارتباط تنگاتنگ و صمیمی داشته باشیم اگر چه جلسه‌های انجمن اولیا و مربیان جلسه‌هایی است که با هدف رفع معضلات آموزشی - پرورشی برگزار می‌شود، اما در اغلب موارد آن‌طور که باید کارا نیست. بنابراین لازم است تا آموزگار با برنامه‌ریزی، از والدین دانشآموزان دعوت کند تا با تمرکز و فرصت کافی درباره هر یک از دانشآموزان بحث و گفت وگو کند. ارتباط دایمی و صمیمی والدین و آموزگار به صورت هفتگی یا ماهیانه می‌تواند بسیاری از مشکلات آموزشی- پرورشی دانشآموزان را برطرف کند. نکته مهم آن است که والدین و آموزگار باید با دیدی مثبت در جلسه‌های خصوصی حضور یابند تا تبادل‌نظر و شناسایی نقاط قوت و ضعف به خوبی انجام شود. مشکلات رفتاری دانش‌آموز را جدی بگیریم بروز رفتارهای نابه‌جا، نشان از آشفتگی‌ها است. دقت در رفتار تک‌تک دانشآموزان اعم از رفتارهای ناهنجار، شیطنت‌های نابه‌جا، ترس در رفتار و حرکات، غیبت‌های بی‌دلیل و زیاد، عدم تمرکز در کلاس درس، بی‌قراری و ناآرامی که به اضطراب ختم شود؛ افت درسی، بی‌علاقگی به حضور در فعالیت‌های جمعی اعم از فعالیت‌های درسی و غیردرسی و... همه نشان دهنده آشفتگی ذهنی دانش‌آموز است. بروز این رفتارها گاه برای جلب توجه آموزگار، دانش‌آموز دیگر و یا حتی والدین است؛ اما در مواردی نیز شیوه‌ای برای منحرف کردن تمرکز آموزگار و اولیای مدرسه و والدین از ناکامی‌ها و ناتوانایی‌های آموزشی- رفتاری او است. بنابراین لازم است تا آموزگار به دقت رفتارهای دانشآموزان را زیر نظر گرفته و به سرعت تغییرات را شناسایی کرده و در صدد رفع آنها برآید. از الگوهای رفتاری و شیوه‌های تصحیح رفتارها آگاه باشیم آگاهی و تسلط آموزگار به رفتارهای دانشآموزان و رده‌های سنی مختلف به ویژه رده سنی که عهده‌دار تعلیم و تربیت آن است نه تنها باعث می‌شود تا آموزگار عملکرد و رفتاری منطقی در مقابل دانشآموزان داشته باشد، بلکه باعث می‌شود تا به سرعت کج رفتارها را شناسایی کرده و الگوی صحیحی را برای تصحیح رفتارها برگزیند. روانشناسان تسلط آموزگار بر روانشناسی و رفتارشناسی کودکان، نوجوانان و جوانان را ضروری دانسته و معتقدند هر قدر آموزگار به روانشناسی کودکان، نوجوانان آگاه‌تر باشد، به همان میزان در امر تعلیم و تربیت موفق‌تر خواهد بود. رعایت این نکته برای والدین و اولیای مدرسه نیز بسیار ضروری است. با نگاهی اجمالی به بحث می‌توان به راحتی به نقش تأثیرگذار آموزگار و اولیای مدرسه در تعلیم و تربیت صحیح دانشآموزان پی برد؛ تأثیری که شاید بتوان اثر آن را مؤثرتر از عملکرد و رفتار والدین دانست. |
منبع : همشهری